Sorry, this entry is only available in Polski.

Paradygmat neuroróżnorodności: od polityki tożsamości do wszechemancypacji

 

Wykład wprowadzający otwiera nasz cykl spotkań i stanowi zaproszenie do poznania sposobu, w jaki rozumiemy i praktykujemy neuroróżnorodność – nie tylko jako pojęcie, lecz także jako doświadczenie, które przenika codzienność, ciało, relacje i społeczne struktury.

Na początku podzielimy się naszymi osobistymi perspektywami – pokażemy, jak nasza historia życia i pozycja w „kole przywilejów” kształtują naszą wrażliwość na nierówności i strategie przetrwania. Zrobimy to, aby urealnić i ucieleśnić temat neuroróżnorodności: nie jako abstrakcyjnej teorii, ale czegoś, co dotyka każdego aspektu życia.

 

Główne wątki wykładu:

 

1. Historia pojęcia neuroróżnorodności – od pierwszych użyć w środowiskach aktywistycznych, poprzez jego przyjęcie w nauce, edukacji i kulturze, aż po dzisiejsze rozumienie, w którym neuroróżnorodność nie oznacza jedynie różnic indywidualnych, ale też wyzwanie rzucone systemowi, który zbyt często stygmatyzuje i wyklucza.

2. Polityka tożsamości i strategie emancypacyjne – pokażemy, jak paradygmat neuroróżnorodności czerpał z ruchów feministycznych, queerowych czy antydyskryminacyjnych, i jak na ich tle wypracował własne narzędzia oporu i emancypacji. Zastanowimy się, jakie szanse, ale też ograniczenia niesie polityka tożsamości i gdzie zaczyna się potrzeba wszechemancypacji – zmiany, która nie zatrzymuje się na jednej grupie, ale przebudowuje całe relacje społeczne.

3. Intersekcjonalność i inkluzywność – opowiemy o tym, dlaczego neuroróżnorodność nie istnieje w próżni. Krzyżuje się z płcią, klasą, orientacją seksualną, pochodzeniem etnicznym, statusem ekonomicznym. Tylko rozumiejąc te przecięcia, możemy naprawdę projektować rozwiązania, które są sprawiedliwe.

4. Ciało, ruch i komunikacja ze sobą – w tę część wprowadzi nas Agnieszka – tancerka, choreografka, praktyczka ruchu, badaczka tańca, myślicielka, która opowie o tym, jak neuroodmienność przejawia się w ciele i ruchu. O tym, że komunikacja to nie tylko słowa, ale też gesty, rytmy, milczenie i strategie cielesne, które pomagają nam funkcjonować w świecie. Jak ciało może być zarówno miejscem maskowania, jak i sposobem bycia?

5. Neurokulturowe doświadczenie – spojrzymy na neuroróżnorodność jako zjawisko kulturowe, które zmienia język, sztukę, relacje i sposoby współbycia. To doświadczenie tworzy nowe formy wspólnoty i nowe sposoby bycia razem, które mogą trwale zmienić normy społeczne i obyczajowe.

 

Dlaczego to ważne?

Ten wykład ma charakter otwierający – to nie będzie akademicki referat, lecz raczej zaproszenie do wspólnej podróży. Chcemy, by uczestnicy nie tylko poznali historię i idee paradygmatu neuroróżnorodności, ale też poczuli, że jest on żywy, ucieleśniony, obecny w codzienności.

Dlatego obok części teoretycznej znajdzie się także perspektywa cielesna – wątek komunikacji ze sobą, światem, z ciałem i poprzez ciało. Będziemy mówić o aleksytymii, rozregulowanej interocepcji i o tym, jak neuroróżnorodność wymaga uczenia się nowych języków: ruchowych, emocjonalnych i kulturowych.

Nasza intencja

Nie chcemy jedynie opowiedzieć o neuroróżnorodności. Chcemy pokazać ją jako narzędzie transformacji – osobistej, relacyjnej i systemowej.

➡️ BIO
Aga Sterczyńska – choreografka, tancerka, badaczka tańca, absolwentka choreografii (Akademia Muzyczna w Łodzi) i kulturoznawstwa (Uniwersytet Warszawski, IKP). W swojej twórczości podejmuje m.in. tematykę tożsamości, wstydu, (braku) wolności, wewnętrznych stanów liminalnych i szeroko pojętej nienormatywności. W praktyce ruchowej łączy ze sobą taniec współczesny, movement research, improwizację i różne metody pracy z ciałem. Działa w Polsce i za granicą. Rezydencje artystyczne realizowała m.in. we Francji, Izraelu i Norwegii. Trzykrotnie była beneficjentką Programu Wspieranie Aktywności Międzynarodowej Narodowego instytutu Muzyki i Tańca, dzięki któremu aktualnie pracuje nad kolejnym solowym spektaklem „Nothing Left”.
➡️ BIO
Julia Kozakiewicz-Domżał – kulturoznawczyni, myślicielka, samorzeczniczka, edukatorka i działaczka społeczna, od wielu lat związana z ruchem na rzecz neuroróżnorodności. Założycielka Domu Neurokultury oraz kolektywu Pimp My Mind, w ramach którego redaguje stronę na Facebooku.
Prowadzi grupy samopomocowe i wspólnotowe spotkania dla osób neuroodmiennych, organizuje wydarzenia kulturalne i edukacyjne. Jako matka dzieci neuroodmiennych oraz osoba z własnym doświadczeniem neuroróżnorodności, łączy perspektywę osobistą i profesjonalną, tworząc unikalną praktykę wsparcia.
Realizuje szkolenia dla szkół i firm, a także działania rzecznicze w obszarze inkluzywnej rekrutacji, zarządzania i systemowych zmian społecznych. Jej misją jest tworzenie przestrzeni, w których osoby neuroodmienne mogą odzyskiwać poczucie sprawczości, wspólnoty i bezpieczeństwa – a także współtworzyć nowe standardy społeczne i kulturowe oparte na neuroróżnorodności.
➡️ DOM NEURKULTURY – INFO
Dom Neurokultury to wyjątkowa przestrzeń psychoedukacji i wspólnotowości, w której neuroróżnorodność staje się punktem wyjścia do tworzenia nowej kultury międzyludzkiej. To miejsce, w którym uczymy się oswajać lęk przed różnorodnością, podchodzimy krytycznie do neuronormatywnych obyczajów i odkrywamy nowe formy relacji, komunikacji i bliskości.
Myślimy o Domu Neurokultury jako o laboratorium społecznym – miejscu spotkań, refleksji i eksperymentowania ze sposobami bycia razem. Tu osoby neuroodmienne i ich sojusznicy mogą praktykować uważność, troskę i krytyczne myślenie, a także współtworzyć kalendarz świeckich wydarzeń, który daje rytm i strukturę wspólnemu życiu. Wierzymy, że to, co jest dobre dla osób najbardziej wrażliwych, ostatecznie staje się dobre dla całej społeczności.